Kanał Elbląski
Będąc w województwie warmińsko-mazurskim,a dokładniej na Pojezierzu Iławskim i Żuławach Wiślanych, z czystym sercem powinnyśmy odwiedzić znany w Polsce Kanał Elbląski. Jest to nic innego, jak droga wodna służąca do żeglugi. Budowa kanału rozpoczęła się w 1844 roku, a zakończyła się 16 lat później, czyli w 1860 roku. Jest to najdłuższy kanał żeglowny w Polsce, bo mierzący aż 84,2 km (całkowita długość z odgałęzieniami to 151,7 km).
Kanał rozciąga się na dwóch odcinkach:
- odcinek jezioro Druzno, o długości 52 km, ze śluzą Miłomłyn,
- odcinek Miłomłyn – Iława, o długości 32,2 km.
Odległość między Ostródą, a Elblągiem wynosi 82 km drogą wodną, natomiast między Iławą , a Ostródą – 48 km.
Warto wspomnieć, że w 1978 roku część kanału została wpisana w rejestr zabytków techniki, a z rokiem 2011, według Rozporządzenia Prezydenta RP, Kanał Elbląski stał się pomnikiem historii.
Kanał posiada minimalną szerokość 7 metrów, z promieniem osi łuku wynoszącym 70 metrów. Znajduje się tam pięć pochylni: Buczyniec, Kąty, Oleśnica, Jelenie i Całuny. Pochylnia w Oleśnicy posiada największą różnicę poziomów, bo aż 24,5 metra. Kanał zabezpieczają cztery śluzy: Miłomłyn (spad maksymalny 3,54 metry), Zielona (spad 1,96 metra), Ostróda (spad 2,04 metra) oraz Mała Ruś (spad 1,64 metra).
Historia powstania Kanału Elbląskiego związana jest z dynamicznym rozwojem przemysłu na terenie XIX wiecznych Mazur. Popularność zdobyła sosna taborska, która wykorzystywana była do produkcji masztów w przemyśle szkutniczym. Aby mógł się on rozwinąć, potrzebna był szlak łączący Prusy z Morzem Bałtyckim. Początkowo, za szlak żeglowny służyło jezioro Druzno, leżące w pobliżu Elbląga. Łączyło ono elbląski port z morzem. Wtedy to powstał pomysł złączenia wszystkich jezior położonych pomiędzy Wisłą i rzeką Pasłęką. Początkowo nie było możliwości technologicznych, aby umożliwić pokonanie 99-metrowej różnicy poziomu wód, która występowała pomiędzy jeziorem Druzno i Piniewo. Prace nad śluzami rozpoczęto właśnie w 1844 roku, a już w 1860 roku uruchomiono cztery pochylnie suche. Ich twórcą był Georg Jacob Steenke.
Pierwszy statek pojawił się na Kanale Elbląskim 31 sierpnia 1860 roku i przepłynął odcinek Ostróda – Miłomłyn. Szacuje się, że zbudowanie kanału kosztowało o 10% więcej, niż zbudowanie Wieży Eiffla.
Tyle z historii. Kanał Elbląski używany jest do dziś i stanowi atrakcję turystyczną, którą po prostu warto odwiedzić. Nie tylko z powodu, że jest to jeden z cudów Polski, ale i samo położenie kanału jest bardzo atrakcyjne. Wybierając się w rejs po kanale możemy odpocząć od zgiełku miasta, nacieszyć oczy piękną przyrodą. Ale przepłynięcie kanałem to nie wszystko, gdyż teren posiada szlaki rowerowo-piesze, więc każdy znajdzie tu coś dla siebie. Jeśli komuś same piękno przyrody nie wystarczy, na trasie zobaczyć można holenderski wiatrak i komin parowej przepompowni.
Warto również zahaczyć przystań jachtową w Elblągu czy Zalew Wiślany, który graniczy z Parkiem Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej, gdzie zwiedzić możemy rezerwaty „Zatoka Elbląska” i „Kadyński Las”.
